Konie starsze niekoniecznie muszą być jednocześnie końmi chudymi. Co zatem dawać koniowi, żeby przytył?
Jeśli starsze konie zaczynają tracić na wadze, zwykle dzieje się to z jakiejś przyczyny, na przykład z powodu problemów z zębami, słabszego funkcjonowania układu pokarmowego, niedoborów odporności lub stresu związanego z bólem.
Jeśli koń zaczyna chudnąć na diecie, która wcześniej zupełnie wystarczała, by utrzymać go w średniej kondycji, najprawdopodobniej przyczyną jest jakiś nierozpoznany problem zdrowotny. Aby go zdiagnozować należy zaplanować szczegółowe badanie weterynaryjne zwierzęcia. Większość lekarzy weterynarii w takich przypadkach zwykle przygląda się funkcjonowaniu wątroby i nerek.
Konie starsze mające trudności z utrzymaniem wagi zwykle mają też problemy z uzębieniem. Regularne tarnikowanie i inne zabiegi dentystyczne wykonywane przez wykwalifikowanego specjalistę mogą zapobiec niektórym z nich, jednak jedną z głównych dolegliwości u seniorów jest utrata zębów. Nie zakładajmy więc, że z zębami naszego konia jest wszystko w porządku, jeśli rozchylając mu wargi zobaczymy pełny zestaw siekaczy, ponieważ u starszych koni zwykle wypadają one jako ostatnie.
To właśnie od zębów policzkowych, czyli trzonowców, znajdujących się głębiej w jamie ustnej, zależy zdolność konia do prawidłowego trawienia paszy, ponieważ służą one do rozdrabniania pożywienia. Niezdolność do właściwego przeżucia pokarmu może obniżać skuteczność procesu trawienia. Trwałość końskich zębów to zwykle od 20 do 25 lat. Gdy koń osiągnie ten wiek, rośnie prawdopodobieństwo, że niektóre zęby trzonowe ulegną obluzowaniu i wypadną.
Jeśli przyczyną chudnięcia jest utrata zębów, możemy podjąć pewne kroki, by zapewnić takiemu koniowi odpowiednie żywienie. Właściciele koni często używają w tym celu gotowych pasz pełnoporcjowych, czyli takich, które można podawać jako jedyne źródło substancji odżywczych. Zwykle ich podstawowym składnikiem jest wysokoenergetyczna pasza objętościowa, jak na przykład mączka z lucerny i/lub suszone wysłodki buraczane, z dodatkiem suplementów dostarczających energii, białka, witamin i minerałów. Ziarna zbóż w paszach pełnoporcjowych często są poddawane obróbce termicznej, która ułatwia trawienie takiej paszy.
Niektórzy właściciele koni zauważają, że konie starsze mają się lepiej, jeśli są żywione sianem z lucerny. Prawdopodobnie nie będą one w stanie przeżuć twardych łodyg, ale wiele koni z problemami zębowymi nauczyło się radzić sobie z lucerną, otrząsając z łodyg liście, które są najbardziej odżywczą częścią rośliny, a następnie wyjadając je z ziemi. Na szczęście dysponujemy obecnie szeroką gamą pasz dla koni o słabym uzębieniu, takich jak różnego rodzaju gotowe sieczki oraz trawokulki. Cięcie łodyg i źdźbeł na krótsze fragmenty znacznie ogranicza konieczność żucia go przez konia, ale trzeba pamiętać, że surowiec na sieczkę lub trawokulki powinien być najlepszej jakości. Z żywieniowego punktu widzenia najlepszym wyborem będą trawokulki lub sieczki z lucerny lub z mieszanki lucerny z trawami. Przykładem dobrych pasz objętościowych dla seniorów są produkty firmy Krafft – Lucerne Pure Pellets i Lucerne Chopped. Trzeba pamiętać, że podając koniowi taką paszę, należy też podać mu suplement mineralno-witaminowy. Takie produkty również często mają postać granulatu, który można zwilżyć wodą dla większej smakowitości.
Koniom wymagającym jeszcze większej dawki kalorii do utrzymania wagi można podawać oleje roślinne, na przykład emulgowany olej lniany, otręby ryżowe lub suplement diety oparty na tłuszczu. Olejem można polać paszę treściwą lub użyć go do zmiękczenia granulatów, o których mówiliśmy powyżej. Dzienna dawka oleju dla jednego konia to około dwie szklanki, jednak trzeba pamiętać, że u koni, które wcześniej go nie dostawały, zaczynamy od podawania niewielkich porcji.
Problemy z wchłanianiem składników odżywczych również mogą być powodem utraty wagi. Niewątpliwie jeszcze kilka dziesięcioleci temu konie nie były w stanie tak skutecznie trawić i wykorzystywać składników odżywczych z pasz. Zmieniło się to z nadejściem bardziej wyspecjalizowanych i skuteczniejszych protokołów odrobaczania, więc obecnie naukowcy nie widzą różnic w skuteczności wchłaniania składników pokarmowych pomiędzy młodymi i starszymi końmi. Niemniej jednak u niektórych seniorów z upływem lat efektywność wchłaniania może nieco się obniżyć.
Zasadniczo u koni słabo wykorzystujących paszę w miarę starzenia się rośnie zapotrzebowanie na energię. Rozwiązanie jest proste: zwiększyć dawkę kalorii w diecie. Do zalecanych dla takich koni pasz objętościowych należy doskonałej jakości siano z tymotki, z mieszanki traw lub mieszanki traw z lucerną (przy czym lucerna powinna stanowić maksymalnie 50% mieszanki). Pasze treściwe bogate w składniki odżywcze również są polecane dla seniorów, gdyż często zawierają składniki energetyczne łatwo ulegające fermentacji w jelicie grubym, na przykład włókno z wysłodków buraczanych. Starszym koniom przyda się również karmienie kilkoma niewielkimi posiłkami w ciągu dnia zamiast na przykład dwóch większych odpasów. Przy tym najlepiej jest, jeśli ilość paszy treściwej w jednym posiłku nie przekracza dwóch kilogramów.
https://ker.com/equinews/weight-loss-in-older-horses-management-solutions/
