Konie, podobnie jak ludzie, starzeją się wolniej w porównaniu do innych gatunków zwierząt.
Jedna z teorii sugeruje, że wraz z wiekiem spada zdolność organizmu do neutralizacji szkodliwych czynników powodujących uszkodzenia tkanek. Pamiętając o tym, powinniśmy zapewnić naszym koniom dawkę antyoksydantów, takich jak witamina E, które ochronią je przed schorzeniami związanymi z podeszłym wiekiem.
Wolne rodniki powstają w czasie wszystkich procesów życiowych, normalnie zachodzących u każdego konia. Naturalne mechanizmy komórkowe neutralizują wolne rodniki, zanim wyrządzą one w organizmie jakąś szkodę. Jednak eksperci sugerują, że w miarę starzenia się te mechanizmy tracą na skuteczności, a kumulujące się wolne rodniki zaczynają uszkadzać komórki.
Zespół Cushinga to neurologiczne schorzenie o podłożu degeneracyjnym, uważane przez niektórych za chorobę związaną z podeszłym wiekiem. Występuje głównie u koni starszych i jest spowodowane degeneracją neuronów w części mózgu zwanej przysadką. Degeneracja powoduje nieprawidłowy wzrost neuronów produkujących hormony i wydzielanie dużych ilości hormonu ACTH negatywnie wpływającego na rozliczne układy organizmu.
Kliniczne objawy zespołu Cushinga, będące efektem podwyższonego poziomu ACTH, obejmują:
* nieprawidłową jakość sierści (zbyt długa, kędzierzawa, brak prawidłowego linienia)
* zaburzenia zachowania
* letarg
* przewlekły ochwat
* nadmierne pragnienie
* nadmierna ilość wydalanego moczu
* zaburzenia koordynacji ruchów.
Naukowcy podejrzewają, że zaawansowany wiek oraz obecność związanych z nim schorzeń mogą mieć związek ze stresem oksydacyjnym (nadmierną syntezą wolnych rodników)* i nieprawidłowym funkcjonowaniem systemów neutralizujących te substancje. Wyniki badań są wprawdzie sprzeczne, ale niektóre z nich wskazują na zmniejszoną aktywność enzymów o działaniu antyoksydacyjnym u koni z zespołem Cushinga.
Jeśli teoria łącząca stres oksydacyjny z zaawansowanym wiekiem jest prawdziwa lub nawet tylko zbliżona do prawdy, wzbogacenie diety o solidną dawkę antyoksydantów może spowolnić procesy starzenia się organizmu i ograniczyć rozwój lub nasilenie schorzeń związanych z wiekiem.
Naturalnym źródłem antyoksydantów, takich jak witamina E i beta-karoteny, jest zielonka z traw. Jeśli koń je wystarczająco dużo świeżej trawy, jego zapotrzebowanie na wit. E zostanie zaspokojone. Tymczasem w paszach suszonych a następnie przechowywanych poziom witaminy E i beta-karotenu szybko spada.
Jeśli koń z jakiegoś powodu nie ma dostępu do wystarczającej ilości świeżej zielonki i/lub jego zapotrzebowanie na antyoksydanty jest bardzo wysokie, jak ma to miejsce nie tylko u koni z zespołem Cushinga, ale również sportowych, wyścigowych, hodowlanych oraz młodzieży w okresie intensywnego wzrostu, powinniśmy wzbogacić ich dietę o dodatkowe źródło substancji neutralizujących wolne rodniki tlenowe. Należą do nich, poza wit. E, również witamina C oraz selen.
Pasze firmy GAIN zawierają dodatek specjalnie opracowanej mieszanki witaminowo-mineralnej zawierającej, poza innymi wartościowymi składnikami, dodatek zestawu przeciwutleniaczy. Przykładami takich produktów jest pasza Easy Go Cubes, natomiast dla koni, które wymagają wyłącznie dodatku balancera, dobrym wyborem będzie Stud Care 32 Balancer dla koni hodowlanych i młodzieży lub Cereal Balancer Mix dla koni jedzących głównie owies.
Jeśli jednak nasz koń potrzebuje suplementacji antyoksydacyjnej bez zbędnych kalorii (jak ma to miejsce w przypadku koni z zespołem Cushinga, cierpiących zwykle na przewlekły ochwat i wymagających skrupulatnego monitorowania diety), warto pomyśleć o dodatku selenu i witamin C oraz E o działaniu antyoksydacyjnym.
*Żak, A., N. Siwińska, E. Chełmecka, B. Bazanow, E. Romuk, A. Adams, A. Niedzwiedz, and D. Stygar. 2020. Effects of advanced age, pituitary pars intermedia dysfunction and insulin dysregulation on serum antioxidant markers in horses. Antioxidants (Basel) 9(5):444.
https://ker.com/equinews/vitamin-e-oxidative-stress-and-ppid-in-horses-is-there-a-link/
