Biegunka to przypadłość często spotykana u źrebiąt. W takich przypadkach dobra higiena oraz dodatek suplementów elektrolitowych pomaga w przywracaniu prawidłowego nawodnienia i przyspiesza powrót do zdrowia.
Biegunki u źrebiąt mogą być albo nieszkodliwe, albo śmiertelnie groźne. Ważne jest, byśmy potrafili odróżnić fizjologiczną biegunkę występującą około 9 dnia po porodzie od biegunki wymagającej interwencji lekarza. O powadze sytuacji i potrzebie szybkiego zastosowania leczenia często decyduje wiek źrebięcia. Bardzo małe źrebięta są bardziej narażone na niekorzystny rozwój sytuacji niż źrebięta starsze.
Biegunka wywołana rują u klaczy powszechnie występuje u źrebiąt pomiędzy 4 a 14 dniem życia. Często jest to przypadłość łagodna i samoistnie ustępująca. W tym okresie klacz matka po raz pierwszy od porodu wchodzi w ruję, stąd nazwa “biegunka rujowa”. Ten rodzaj biegunki może wystąpić również u źrebiąt osieroconych. Wprawdzie przyczyna występowania biegunki rujowej jest jak dotąd nieznana, ale uważa się, że może mieć związek ze zmianami mikroflory jelit źrebięcia lub ze zmianami diety, ponieważ w tym okresie źrebię zaczyna podjadać niewielkie ilości siana i paszy treściwej.
Źrebię z tego rodzaju biegunką jest nadal aktywne i ma normalny apetyt, a jego parametry życiowe również pozostają w normie. Ważne jest, by obserwować zwierzę pod kątem oznak pogorszenia stanu. Zwykle nie ma potrzeby interwencji lekarza weterynarii, ale smarowanie ochronną maścią pośladków i okolic odbytu źrebięcia pozwoli uniknąć odparzeń skóry.
Biegunka bakteryjna u źrebiąt może być jednym z objawów sepsy, ale może też towarzyszyć każdej bakteriemii niezależnie od jej przyczyn. Bakterie chorobotwórcze wywołują biegunkę, produkując agresywnie działające toksyny, które następnie są absorbowane z jelit do krwi. To bardzo ciężkie schorzenie, a źrebięta mogą paść nawet pomimo intensywnego leczenia. Biegunka, zależnie od rodzaju bakterii, nasilenia infekcji oraz stanu układu odpornościowego zwierzęcia, może nawet zagrozić życiu chorego źrebięcia.
W takich przypadkach interwencja lekarza weterynarii, obejmująca intensywną kurację antybiotykową, uzupełnienie utraconych płynów i elektrolitów oraz opiekę pielęgniarską, jest absolutnie konieczna. Biegunki mogą wystąpić nawet od razu po porodzie. U noworodków ważne jest, by upewnić się, że źrebię napiło się odpowiednio dużo siary zawierającej przeciwciała. Może być konieczne będzie przewiezienie chorego źrebięcia do kliniki weterynaryjnej, gdzie będzie miało zapewnioną intensywną opiekę przez całą dobę.
Główną przyczyną biegunek na tle wirusowym jest rotawirus, jednak inne wirusy również mogą przyczynić się do występowania schorzenia. Źrebięta z rotawirusem zwykle bardzo źle się czują, są osowiałe i przestają ssać, a ponadto mają obfitą, wodnistą i cuchnącą biegunkę. Takie objawy występują zwykle u źrebiąt poniżej 2 miesiąca życia, natomiast u zwierząt młodszych są one bardziej nasilone. Choroba trwa zwykle do 7 dni, chociaż może również utrzymywać się przez kilka tygodni. Leczenie polega głównie na terapii wspomagającej organizm i obejmuje dożylne podawanie płynów, co zapobiega odwodnieniu. Chore źrebięta są wysoce zakaźne i powinny zostać przeniesione do izolatki. Niektóre stadniny rutynowo stosują szczepienia przeciwko rotawirusom u klaczy w 8, 9 i 10 miesiącu ciąży.
Biegunka na tle żywieniowym może być wynikiem nieprawidłowego żywienia lub przekarmienia. Może ona wystąpić po okresie rozdzielenia źrebięcia od klaczy oraz u bardzo łakomych źrebiąt. Żywiąc źrebięta osierocone powinno się stosować przeznaczony dla koni preparat mlekozastępczy lub, jeśli to niemożliwe, mleko kozie. Nie należy używać mleka krowiego. Nietolerancja laktozy u źrebiąt występuje rzadko. Biegunka może też pojawić się u źrebiąt, które zjadły ciężkostrawne lub niejadalne dla nich rzeczy, na przykład pasze włókniste, piasek, ziemię lub kamyki. Często towarzyszy zakażeniom pasożytami takimi, jak glista końska, słupkowce i pierwotniaki z rodzaju Cryptosporidium.
Lepiej jest zapobiegać biegunkom niż je leczyć. Pomieszczenia porodowe należy utrzymywać w stanie bezwzględnej czystości. Wszystkie źrebięta należy skrupulatnie obserwować i izolować te, które mają problemy zdrowotne. Chore źrebięta z początku mogą nie zdradzać żadnych niepokojących objawów, po czym ich stan nagle i dramatycznie się pogarsza. W razie wątpliwości obserwujemy ile źrebię pije i regularnie mierzymy temperaturę. Najlepiej jest skontaktować się z lekarzem weterynarii. Jeśli wystąpią pierwsze objawy biegunki, ale źrebię ssie, należy zmywać ślady biegunki i stosować maść ochronną na skórę krocza i tylnych kończyn. Dzięki temu mamy możliwość natychmiastowego wychwycenia pogorszenia stanu konia, oraz zapobiegamy utracie sierści, która może ulec spaleniu przez wodnisty kał.
Biegunka to częsta przypadłość młodszych źrebiąt. W większości przypadków, np. biegunek rujowych, ma łagodny przebieg i ustępuje samoistnie, ale infekcje bakteryjne czy wirusowe mogą skończyć się ciężką chorobą źrebięcia.
Trzeba pamiętać, że każda biegunka, niezależnie od przyczyn, powoduje utratę płynów i elektrolitów.
Kluczowe jest więc uzupełnienie utraconych płynów i substancji mineralnych po to, by zapobiec odwodnieniu organizmu źrebięcia. Źrebięta, które czuję się dobrze i ssą normalnie, samodzielnie uzupełnią płyny i elektrolity, pobierając mleko klaczy. Dodatkowe doustne podanie suplementu elektrolitowego pomoże utrzymać prawidłowy bilans płynów. Derbymed Gastrofen i Equikolan to preparaty przeznaczone specjalnie do tego celu, łatwe w stosowaniu i szybko absorbowane z przewodu pokarmowego, dzięki czemu organizm chorego źrebięcia otrzyma prawidłowe wsparcie.
Źrebię z silną biegunką, które nie ssie lub ma podwyższoną temperaturę, powinno być zbadane przez lekarza weterynarii.
https://foranequine.com/expert-advice/diarrhoea-in-foals/
