Jazda na koniach, którym brakuje “energii życiowej”, może być trudna i zniechęcająca.
Aby móc efektywnie pracować, koń musi reagować na łydkę i mieć odpowiednio dużo (ale nie za dużo) “pary”. Lenistwo naszego konia może mieć kilka przyczyn, a logicznie myśląc pierwszą z nich, którą powinniśmy wykluczyć, są problemy zdrowotne (np. problemy z zębami, grzbietem, wrzodami żołądka, schorzenia układu oddechowego lub infekcje wirusowe). Koń może czuć się źle również z innych powodów, takich jak słaba kondycja, brak sprawności fizycznej, nieprawidłowa dieta, a także w niektórych przypadkach – najzwyklejsza nuda.
Kondycja i tonus mięśni
Jeśli nasz koń waży więcej niż powinien, może być mniej entuzjastycznie nastawiony do pracy i może być mu ciężej wykonywać ćwiczenia niż koniowi w prawidłowej kondycji. Priorytetem powinno być więc odchudzanie z jednoczesną pracą nad sprawnością fizyczną. Konie przybierają na wadze wtedy, kiedy dawka energii (kalorii) w diecie przekracza ich aktualne zapotrzebowanie, dlatego też karmienie otyłego i leniwego konia pasza wysokoenergetyczną nie rozwiąże problemu. W rzeczywistości takie postępowanie spowoduje dalsze przybieranie na wadze i nasili problem. Dobrze wykorzystujące pasze konie, które pracują lekko lub średnio intensywnie raczej nie będą potrzebowały dużych porcji paszy treściwej. W zamian przyda im się koncentrat składników odżywczych, taki jak balancer GAIN Stud Care 32, lub porządny suplement o szerokim spektrum działania, na przykład Derbymed Viverosan.
Z drugiej strony koniowi, który jest zbyt chudy lub nie ma wypracowanych mięśni grzbietu, może brakować zapasów energii i siły do pracy, szczególnie jeśli prosimy go o dłuższy wysiłek. Dieta o większym poziomie energii, bogata w wysokiej jakości białko, sprawi, że taki koń przytyje, a jego tonus mięśni się poprawi. Wybór najlepszej do tego celu paszy będzie zależał od aktualnej kondycji zwierzęcia oraz od jego temperamentu. Na przykład pasza GAIN Easy Go Cubes może wystarczyć koniowi pobudliwemu, który do tej pory dostawał wyłącznie zwykłą paszę treściwą, podczas gdy bardzo słaby osobnik lepiej skorzysta z żywienia wysokoenergetyczną paszą specjalną, przeznaczoną do intensywnej poprawy kondycji, na przykład z GAIN Prep ‘n’ Condition. Konie o słabym umięśnieniu grzbietu mogą również skorzystać z takich preparatów jak Derbymed Myocrescat – smakowity suplement w płynie, oparty na unikalnej kombinacji składników: 18 kluczowych aminokwasów, w tym L-lizyny wspierającej rozbudowę beztłuszczowej masy mięśniowej, witamin z grupy B utrzymujących prawidłowy apetyt, oraz ważnych antyoksydantów: witaminy E i selenu, chroniących komórki mięśni przed uszkodzeniami.
Sprawność fizyczna
Powinniśmy się upewnić, że intensywność wysiłku będzie dostosowana do aktualnego poziomu sprawności fizycznej konia, ponieważ może to uczynić ogromną różnicę w jakości jego pracy. Po pierwsze, koń niewytrenowany będzie się wprawdzie szybko męczył pracą, ale wraz z poprawą jego sprawności fizycznej wzrośnie też jego poziom energii. Trzeba pamiętać, że kiedy zwiększamy intensywność treningu lub wydłużamy czas trwania pracy, organizm konia będzie potrzebował czasu na adaptację do wysiłku, więc na początku zwierzę może się czuć nieco osłabione. Najlepszy dla danego konia program treningowy będzie zależał od rodzaju i intensywności pracy, jaką ma wykonywać zwierzę. Przykładowo, intensywne i krótkie treningi będą idealne dla konia-skoczka, ale koń przeznaczony do WKKW lub do rajdów będzie potrzebował pracy mniej intensywnej, ale trwającej dłużej.
Siano
Odpowiednia dawka siana jest kluczowa dla zdrowia i możliwości fizycznych konia. Pasze objętościowe, a dokładniej zawarte w nich włókno roślinne, powinny stanowić podstawę każdej końskiej diety, a koń powinien je otrzymywać do woli. Włókno paszowe dostarcza tzw. energii wolno uwalnianej, pochodzącej ze stopniowej bakteryjnej fermentacji włókna zachodzącej w jelicie grubym. Ponadto wypełnione włóknistą masą roślinną jelito grube i ślepe zatrzymuje wodę i elektrolity, dzięki którym organizm konia jest odpowiednio nawodniony. Paszę objętościową dla danego konia należy wybierać bardzo rozważnie, ponieważ na przykład siano z późnego skosu nadaje się idealnie dla koni dobrze wykorzystujących paszę, ale dla konia wymagającego przytycia i poprawy kondycji lepsze będzie siano z rajgrasu z pierwszego skosu lub sianokiszonka.
Witaminy i minerały
Optymalna dawka witamin i minerałów jest kluczowa dla ogólnego stanu zdrowia konia i jego zdolności do pracy. Nawet niewielkie niedobory mogą sprawić, że koń będzie leniwy w ruchu. Na przykład witaminy z grupy B są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania metabolizmu energii, podczas gdy miedź jest potrzebna do syntezy hemoglobiny, która transportuje tlen z płuc. Niski poziom hemoglobiny oznacza, że organizm konia nie otrzymuje wystarczającej dawki tlenu, co kończy się szybszym męczeniem się i słabością. Antyoksydanty, w tym witamina E i selen, są równie ważne, ponieważ w czasie wysiłku w organizmie powstają wolne rodniki tlenowe, które mogą przyczyniać się do szybszego męczenia się mięśni.
Aby upewnić się, że nasz koń otrzymuje wystarczającą dawkę mikroskładników odżywczych, musimy przyjrzeć się zaleceniom dotyczącym karmienia, zawartym na etykiecie worka z paszą. Jeśli okaże się, że
Woda i elektrolity
Konie pozbywają się nadmiaru ciepła z organizmu głównie poprzez pocenie się. Jeśli nie zaradzimy utracie wody i elektrolitów wraz z potem, dojdzie do odwodnienia, obniżenia wydolności i wytrzymałości, a nawet do dysfunkcji mięśniowych. Odwodnienie na poziomie 2% masy ciała konia negatywnie wpływa na jego poziom energii do pracy. Aby utrzymać nawodnienie końskiego organizmu na odpowiednim poziomie powinniśmy się upewnić, że koń zawsze ma dostęp do świeżej i czystej wody pitnej oraz do lizawki, z której bez problemu korzysta, a także, że dostaje preparat elektrolitowy stosownie do jego potrzeb.
Jeśli dany koń otrzymuje odpowiednio dużą dawkę paszy treściwej, przypuszczalnie nie będzie potrzebował dodatku zwykłej soli. Jednak dobrze wykorzystujące paszę konie, które pracują niezbyt intensywnie i dostają mniej paszy niż zalecana przez producenta dawka, będą wymagały dodatku soli. Można dodać sól do paszy treściwej (1 płaska łyżka stołowa dziennie dla konia o wadze 500 kg) lub udostępnić koniowi lizawkę solną.
Koniom w średnio intensywnym lub intensywnym treningu oraz tym, które mocno się spociły, należy podać suplement elektrolitowy. Wybór optymalnego suplementu i częstość podawania zależą od indywidualnych potrzeb konia, dlatego najlepiej jest skonsultować się z doświadczonym doradcą żywieniowym. Koń pracujący średnio lub bardzo intensywnie skorzysta z codziennej dawki elektrolitów Derbymed Isoton.
Źródła energii
Pamiętajmy jednak, że żadna pasza nie jest w stanie zmienić charakteru konia – niezależnie od tego, co wsypiemy do żłobu, nasz koń nie zmieni się dzięki temu z powolnego półkrewka w gorącego folbluta i odwrotnie!
Inne wskazówki
Konie często nudzą się, jeśli chcemy, by codziennie wykonywały taki sam rodzaj pracy, więc warto upewnić się, że trening jest urozmaicony i obejmuje jazdę na maneżu, jazdę w terenie, pracę na wzniesieniach oraz, jeśli to możliwe, skoki przez przeszkody.
Podróże na dłuższych dystansach również mogą pozbawić konia energii, ponieważ utrzymywanie równowagi w czasie jazdy przyczepą lub koniowozem wymaga znacznego wysiłku, a jedna godzina podróży równa się jednej godzinie bardzo aktywnego stępa. Zwykle podniecenie towarzyszące wyjazdowi z dala od domu przeważa nad jakimkolwiek zmęczeniem, lecz jeśli tak się nie dzieje, postarajmy się przybyć na miejsce przed czasem długo przed startem, a także nie męczyć konia nadmiernie podczas rozgrzewki.
https://redmills.ie/blog/expert-advice/advice/Feeding-laid-back-horse/