Antybiotyki są przepisywane przez lekarzy weterynarii przy infekcjach bakteryjnych, których nie można skutecznie leczyć w inny sposób. Jest to jednak obarczone pewnymi konsekwencjami, takimi jak niepożądane działania uboczne oraz antybiotykooporność przy dłuższym stosowaniu.
Niezależnie od przyczyny podania, antybiotyki mogą potencjalnie zmieniać skład mikrobiomu jelitowego, co skutkuje pojawieniem się biegunki. Z kolei każdy koń z biegunką, niezależnie od jej przyczyny, jest narażony na sepsę i ochwat, jak wyjaśnia dr Kathleen Crandell, specjalistka ds. żywienia w Kentucky Equine Research.
Niekiedy nie udaje się całkowicie uniknąć stosowania antybiotyków, jednak należy podjąć pewne działania, by ochronić mikroflorę jelitową – zapewnić koniowi dietę bogatą w pasze objętościowe oraz podawać preparaty buforujące, które pozwolą utrzymać na jednakowym, bezpiecznym poziomie kwasowość treści jelita ślepego. Koń powinien mieć dostęp do dobrej paszy objętościowej. Różne rodzaje takich pasz, jak siano łąkowe, siano z lucerny, wysłodki buraczane lub łuska sojowa zapewnią odpowiednie warunki dla utrzymania bioróżnorodności pożytecznych bakterii tworzących florę jelitową. Warto dodatkowo stosować poprawiające stan przewodu pokarmowego preparaty prebiotyczno—błonnikowe, takie jak Foran Equine Nutri-Gard.
Innym dużym problemem trapiącym obecnie przemysł medyczny jest narastająca lekooporność bakterii na wszystkie rodzaje leków antybakteryjnych. Nadużywanie antybiotyków, a szczególnie przepisywanie ich bez wyraźnej potrzeby, jest podstawową przyczyną tej oporności. Jak ostatnio podkreślono w artykule opublikowanym w British Journal of Nursing, mamy za mało nowych rodzajów antybiotyków, a jeśli nie zrobimy nic w kierunku ograniczenia użycia tych, które jeszcze działają, ryzykujemy powrót do czasów sprzed ich wynalezienia, kiedy najmniejsza infekcja mogła skończyć się śmiercią.
Liczne instytucje zajmujące się zdrowiem przyjmują jednakowe stanowisko w sprawie polityki antybiotykowej tak, by “promować i monitorować rozważne użycie leków antybakteryjnych”, co ma pomóc zachować ich skuteczność. Twierdzą one wyraźnie, iż nadzór ten ma dotyczyć przepisywania odpowiedniej dawki odpowiedniego antybiotyku podawanego odpowiednim pacjentom w odpowiednim czasie i odpowiednią drogą, co ma minimalizować szkody u tego konkretnego pacjenta, a także u tych, którzy będą leczeni w przyszłości.*
Lekarze weterynarii z New Bolton Center na Uniwersytecie Pensylwanii niedawno dali wyraz swoim obawom w retrospektywnym badaniu nad nadużywaniem antybiotyków.** Wzorce stosowania tych leków w przemyśle jeździeckim oceniano w oparciu o dokumentację medyczną z niemal 40 tys. wizyt, które miały miejsce w latach 2013—2018. 8,5% spośród tych interwencji zakończyło się przepisaniem antybiotyku. Antybiotyki przepisywano głównie przy schorzeniach okulistycznych, skórnych oraz oddechowych i było to odpowiednio 56%, 41% i 24% ogólnej liczby pacjentów.
Podczas wizyt innych niż nagłe antybiotyki przepisywano w 8% przypadków. Ta liczba jednak wzrasta gwałtownie do 30% przy wizytach dotyczących stanów nagłych u koni. Natomiast posiew wykonano jedynie w 3% przypadków, w których przepisano antybiotyk.
Inne ustalenia tego retrospektywnego badania obejmują, co następuje:
- Najczęściej przepisywano aminoglikozydy (np. amikacynę), następnie sulfonamidy i tetracykliny.
- Antybiotyki sklasyfikowane jako “leki przeciwdrobnoustrojowe o krytycznym znaczeniu”, takie jak podawany ogólnie ceftiofur oraz stosowana miejscowo polimyksyna B, stanowiły do 26% całkowitej ilości podawanych antybiotyków.
- W większości przypadków (90%) przepisywano wyłącznie jeden antybiotyk, natomiast zdarzały się przypadki przepisywania do pięciu takich leków jednocześnie.
Te dane wpływają na poprawę zrozumienia wzorców stosowania i przepisywania antybiotyków w przemyśle jeździeckim. Dalsze badania nad tym zagadnieniem pomogą wypracować właściwe praktyki dotyczące właściwego zarządzania stosowaniem tych leków, co jest kluczowe dla zapobiegania dalszemu rozwojowi lekooporności szczepów bakteryjnych takich jak gronkowiec złocisty odporny na metycylinę (MRSA) i inne.
*Edwards-Jones, V. 2020. Antimicrobial stewardship in wound care. British Journal of Nursing. 29(15):S10-S16.
**Rule, E.K., A.G. Boyle, and L.E. Redding. 2021. Antimicrobial prescribing patterns in equine ambulatory practice. Preventative Veterinary Medicine 193:105411.
