Gdy tylko źrebię się urodzi, łożysko odejdzie i umilknie chór zachwyconych ochów i achów, należy się upewnić, że noworodek wypił odpowiednią ilość siary zawierającej białka odpowiedzialne za walkę z infekcjami, czyli immunoglobuliny. Do niedawna uważano, że immunoglobuliny IgG są najważniejszym składnikiem siary, jednak niektórzy specjaliści sugerują, że tak naprawdę bardziej istotne są immunoglobuliny IgA, których, jak się okazuje, jest w mleku znacznie więcej niż IgG.
Oba rodzaje przeciwciał z siary są absorbowane przez organizm źrebięcia w ciągu pierwszej doby jego życia. Zaabsorbowane z jelit immunoglobuliny IgG krążą we krwi noworodka i pomagają zwalczać wszelkie ewentualne organizmy chorobotwórcze, czyli patogeny. Tymczasem immunoglobuliny IgA przechodzą na powierzchnię barier odgradzających organizm od środowiska zewnętrznego, czyli błon śluzowych jamy ustnej i nosowej oraz jelit. Dlatego też ten rodzaj immunoglobulin jest opisywany jako odgrywający rolę w odporności śluzówkowej.
Patogeny atakują organizm źrebięcia poprzez śluzówki układu oddechowego i pokarmowego, a biegunki to problem niemal połowy źrebiąt na jakimś etapie ich życia w okresie od urodzenia do odsadzenia. Białka IgA blokują zdolność patogenów do przyczepiania się do powierzchni śluzówki i infekowania organizmu tą drogą. Trzeba przy tym pamiętać, że zdolność absorpcji przeciwciał IgG i IgA z siary do krwi zanika całkowicie po upływie pierwszej doby życia źrebięcia.
Jeśli źrebię nie pobierze wystarczającej ilości przeciwciał w pierwszym dniu życia, ryzyko infekcji rośnie i utrzymuje się aż do momentu podjęcia produkcji przeciwciał przez własny układ odpornościowy źrebięcia, czyli przez około 3 tygodnie od porodu.
Oto kilka sposobów na upewnienie się, że źrebię pobrało wystarczająco dużo bogatej w przeciwciała siary:
- W ostatnim trymestrze klacze powinny otrzymywać zbilansowaną dietę uzupełnioną o kluczowe dla rozwoju płodu składniki.
- Klacze powinny otrzymywać dawkę kwasów tłuszczowych omega-3, które poprawiają jakość siary, na przykład pod postacią emulgowanego oleju lnianego Kentucky Karron Oil.
- Hodowca powinien stale obserwować noworodka, by upewnić się, że napił się siary, najlepiej z obu strzyków.
- Jeśli źrebię nie pobrało siary, jak najszybciej należy zorganizować alternatywne źródło siary lub mleka.
- Jeśli zachodzi podejrzenie, że źrebię nie wypiło odpowiednio dużej porcji siary, należy wezwać lekarza weterynarii, który pobierze krew i oznaczy ilość przeciwciał.
Warto również podawać klaczom suplement z witaminą E, która wpływa na wzrost poziomu immunoglobulin we krwi klaczy oraz w samej siarze jeszcze przed rozpoczęciem ssania. Taki efekt zapewnia suplement dla koni V.S.L. firmy Foran – bogate źródło nie tylko samej witaminy E, ale również antyoksydacyjnie działającego selenu oraz niezbędnego do budowy białek aminokwasu lizyny.
*Riley, C.B., C.J. Jenvey, F.J. Baker, and A. Corripio. 2020. A pilot study to investigate the measurement of immunoglobulin A in Welsh Cob and Welsh Pony foals’ faeces and their dam’s milk. New Zealand Veterinary Journal 68(4):225-230.
https://ker.com/equinews/foal-health-colostrum-and-immunoglobulins/