Całkiem spora część koni biorących udział w jeździeckich imprezach na każdym poziomie to zwierzęta nastoletnie.
Żywienie może wspomóc nasze nastoletnie końskie gwiazdy w osiąganiu jak najlepszych wyników na zawodach. Mamy do dyspozycji całą gamę pasz przeznaczonych specjalnie dla koni starszych, ale sam fakt, że nasz koń wkroczył w szesnasty rok życia nie oznacza od razu, że musimy przestawić go na dietę geriatryczną. Podstawowym celem żywienia koni, niezależnie od ich wieku, jest dostosowanie dawki żywieniowej do intensywności pracy, jaką wykonuje dane zwierzę.
Układając dietę optymalną dla naszego starszego konia, musimy wziąć pod uwagę obciążenie pracą, kondycję zwierzęcia, jego temperament i stan zdrowia. Pasze oparte na naturalnych surowcach poddanych procesowi gotowania gwarantują optymalne trawienie i dobre wykorzystanie składników pokarmowych, a także minimalizują ryzyko zaburzeń pokarmowych.
Włókno w paszy
Włókno to kluczowy składnik każdej końskiej diety. Dla koni starszych jest ono nawet bardziej istotne, ponieważ skłania zwierzę do dokładniejszego żucia i lepiej ściera zęby. Jest ono również konieczne dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego i termoregulacji, ponieważ trawieniu włókna towarzyszy wydzielanie ciepła.
Siano należy podawać w ilości równej przynajmniej 1,5% masy ciała konia dziennie (bierzemy pod uwagę suchą masę paszy), czyli przykładowo dla konia o wadze 500 kg będzie to 7,5 kg siana. Reguluje ono kwasowość treści żołądka, poprawia funkcjonowanie przewodu pokarmowego, podtrzymuje prawidłowy skład mikroflory jelita grubego i ślepego, a także dostarcza koniowi zajęcia, pozytywnie wpływając na jego psychikę. Siano jest również źródłem wolno uwalnianej energii pochodzącej z bakteryjnej fermentacji włókna w jelicie grubym. Bakterie jelitowe biorą także udział w syntezie witamin z grupy B, istotnych dla przemian energetycznych organizmu.
Białko
Białko pełni w organizmie wiele funkcji – buduje i regeneruje tkanki, stanowi główny składnik mięśni, skóry, ścięgien, naczyń krwionośnych, organów wewnętrznych, kości, sierści i rogu kopytowego. Pełni również funkcje regulatora przebiegu różnych procesów metabolicznych i funkcjonowania układów wewnętrznych.
Utrata masy mięśniowej to problem bardzo często spotykany u starszych koni. By temu zapobiec, w miarę starzenia się organizmu zwierzęcia powinniśmy zwiększać dawkę białka w jego diecie. Ponadto wyniki wielu badań sugerują, że konie starsze gorzej trawią białka, przez co potrzebują więcej jakościowych, wysokostrawnych protein. Najwyższą wartość odżywczą ma mączka sojowa, zawierająca aż 48% białka.
Kalorie
Do dobrych praktyk należy regularna ocena kondycji zwierzęcia, co pomaga nam na bieżąco kontrolować stopień otłuszczenia konia. Niektóre konie w naturalny sposób lepiej wykorzystują paszę i wymagają ściślejszej kontroli wartości kalorycznej diety.
W miarę starzenia się konie mogą tracić na wadze i szczególnie w zimie możemy mieć trudności z utrzymaniem ich w szczytowej kondycji. Konie przybierają na wadze dzięki energii zawartej w paszach. Dlatego też przy wyborze paszy poprawiającej kondycję jednym z najważniejszych kryteriów jest jej wartość kaloryczna (energia).
Mikroskładniki odżywcze
Zaspokojenie zapotrzebowania na mikroskładniki odżywcze również jest istotne dla koni starszych. Witaminy i minerały to składniki kluczowe dla wielu funkcji organizmu, w tym dla przemian energetycznych, wytrzymałości tkanki kostnej i regeneracji po treningu. Na przykład miedź to składnik, którego organizm konia potrzebuje stale, ponieważ odpowiada ona za elastyczność tkanek, a także pomaga utrzymać prawidłowy stan sierści. Dla koni intensywnie pracujących ważne są antyoksydanty – witamina E i selen, które neutralizują wolne rodniki tlenowe powstające w czasie wysiłku.
Specyficzne problemy związane ze starzeniem się
Indywidualny dobór diety będzie zależał od stanu zdrowia i/lub ewentualnych problemów metabolicznych danego konia, oraz od jego zdolności do utrzymania kondycji. Jeśli koń ma jakiekolwiek problemy ze słabą wydolnością, utratą masy mięśniowej lub ogólnym samopoczuciem, pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, jest kontakt z lekarzem weterynarii, który zbada zwierzę pod kątem zdrowotnych efektów procesu starzenia się
Choroba Cushinga
Prawidłowa nazwa choroby Cushinga koni to dysfunkcja pośredniej części przysadki. Przysadka to gruczoł znajdujący się u podstawy mózgu, wydzielający hormony w odpowiedzi na sygnały nerwowe. Choroba Cushinga dotyka głównie konie po 10 roku życia i towarzyszą jej takie objawy, jak dłuższa niż normalnie sierść, która nie wypada na wiosnę, utrata wagi, zwiększone pragnienie i wydalanie moczu, oraz większe ryzyko wystąpienia ochwatu u konia.
Większość koni cierpiących na to schorzenie z łatwością dochodzi do siebie po zastosowaniu odpowiednich leków i dobrze dobranej diety, a nawet z sukcesami kontynuuje karierę sportową. Zalecenia żywieniowe dla takich koni są bardzo podobne jak w przypadku ochwatu i powinny zakładać utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz niską zawartość skrobi i cukrów w paszy. Zdarza się jednak, że konie z zespołem Cushinga mogą wymagać specyficznego wsparcia żywieniowego, dlatego warto skonsultować się z doświadczonym specjalistą żywieniowym, który dobierze dietę dostosowaną do indywidualnych potrzeb zwierzęcia.
Stawy
Zdrowe stawy to kluczowa sprawa dla końskich sportowców, ponieważ od ich wytrzymałości i stabilności zależą możliwości ruchowe zwierzęcia, a wypełniony plan treningowo-startowy sprawia, że są one poddawane dużym obciążeniom.
U wielu starszych koni proces regeneracji po pracy niekiedy przebiega niezbyt dobrze ze względu na problemy z kulawiznami. Kulawizny są często wynikiem schorzeń ortopedycznych (dotyczących kości), ale również mogą być spowodowane związanym z wiekiem zużyciem tkanek oraz sztywnością partii mięśni odpowiedzialnych za ruch.
Suplementacja nakierowana na utrzymanie prawidłowego stanu stawów poprawia zdolności motoryczne konia i przedłuża jego karierę sportową. Suplementy zawierające glukozaminę, która jest kluczowym składnikiem budującym chrząstkę, MSM wspomagający zdrowie stawów i więzadeł oraz przyswajalną formę siarczanu chondroityny, a także kwas hialuronowy dla prawidłowej ruchomości stawów, pomagają przedłużyć karierę sportową starszego konia-profesora.
Uzębienie
Rutynowa kontrola zębów jest niezwykle istotna dla wszystkich koni, a w szczególności dla zwierząt starszych. Końskie zęby, w przeciwieństwie do ludzkich, rosną bez przerwy, a nierówne ścieranie się przy jedzeniu może doprowadzić do powstania ostrych krawędzi lub bardzo długich koron zębów, co powoduje bolesność i zniechęca konia do jedzenia. Koń może również słabiej przeżuwać siano, a to z kolei może prowadzić do kolek i zadławień. Rozrzucanie paszy lub wypluwanie częściowo przeżutego siana to bardzo wyraźny sygnał ostrzegawczy, jednak objawy problemów dentystycznych mogą również być bardzo mało zauważalne, dlatego u starszych koni kontrola stanu zębów powinna być przeprowadzana przez lekarza weterynarii przynajmniej raz w roku. Jeśli stan zębów się pogarsza, trzeba zasięgnąć opinii specjalisty żywieniowego w sprawie ewentualnych zmian w diecie takiego konia.
Starty w zawodach i regeneracja
Kolejnym uwarunkowaniem związanym ze starzeniem się jest wydłużony czas dochodzenia do formy po starcie. Jest to szczególnie widoczne u koni, które podróżują, biorą udział w kilkudniowych zawodach i muszą startować w kilku konkursach w ciągu dnia. Jeźdźcy zauważają ten problem zwykle jako brak energii pod koniec przejazdów lub niezwykle spokojne zachowanie się w stajni przez dzień lub dwa po zakończeniu zawodów.
Odwodnienie organizmu może przyczynić się do takich problemów, jak mięśniochwat, wolniejsza regeneracja po treningu oraz szybsze męczenie się podczas pracy. Zależnie od intensywności treningu i warunków pogodowych koń może wymagać podania elektrolitów. W czasie gorących letnich dni konie starsze, zwłaszcza te cierpiące na chorobę Cushinga, mogą pocić się obficie, dlatego w ich przypadku suplementacja elektrolitami jest szczególnie ważna.
Elektrolity Derbymed Isoton pomagają utrzymać właściwą równowagę płynową, wspomagają powrót do prawidłowego nawodnienia, podtrzymują apetyt i przyspieszają regenerację mięśni po wysiłku. Trzeba pamiętać, że po podaniu elektrolitów należy zapewnić koniowi stały dostęp do świeżej wody.
https://foranequine.com/expert-advice/nutrition-for-the-older-competition-horse/
