Żywienie wywiera bardzo istotny wpływ na jakość kopyt. Dobrze zbilansowana, dostarczająca wszystkich niezbędnych składników pokarmowych dieta wspomaga przyrost rogu kopytowego, wytrzymałość tkanki rogowej oraz prawidłową budowę i funkcjonowanie całego kopyta. Stan kopyt jest bardzo czułym wskaźnikiem ogólnej jakości żywienia konia.
“Bez dobrego kowala nie ma zdrowych kopyt, ale praca nawet najlepszego kowala nie zda się na nic, jeśli kopyto jest chore.”
Na przyrost rogu kopytowego wpływają różne czynniki, w tym genetyka konia, zdrowie, trening, warunki utrzymania, biomechanika ruchu, opieka kowalska oraz żywienie. Kopyto ma bardzo aktywny metabolizm, dlatego też wszelkie niedobory żywieniowe natychmiast odbijają się na jego zdrowiu i jakości. U zdrowego dorosłego konia kopyto przyrasta o 6 do 10 mm w ciągu miesiąca. Róg kopytowy ulega ciągłemu ścieraniu, więc musi też stale rosnąć.
Jeśli koniowi brakuje składników odżywczych, róg kopytowy będzie przyrastał wolniej, a jego jakość będzie słaba. Na przyrost i jakość rogu wpływają następujące czynniki:
- Witaminy ‒ biotyna i wit. A
- Składniki mineralne ‒ cynk i wapń
- Poziom energii w paszy
- Poziom białka i aminokwasów oraz szybkość przemian metabolicznych
Ważne jest, aby wszystkie te kluczowe składniki występowały w odpowiednich ilościach. Brak jednego lub kilku z nich prowadzi do pogorszenia przyrostu i jakości kopyt.
Witaminy
Witaminy A, D i E oraz biotyna to składniki diety niezwykle istotne dla jakości kopyt. Witaminy z grupy B uczestniczą w metabolizmie i wzajemnych interakcjach białek, tłuszczów i węglowodanów, a zatem odgrywają dużą rolę również w funkcjonowaniu tak aktywnej metabolicznie struktury, jaką jest kopyto.
Składnikiem, o którym mówi się najwięcej w kontekście kopyt, jest biotyna. Jest ona częścią kompleksu witamin B syntetyzowanego w jelicie grubym konia przez florę bakteryjną. Koń zazwyczaj wytwarza wystarczająco dużo tych witamin, by zaspokoić własne zapotrzebowanie, jeśli tylko ma wystarczający dostęp do dobrej jakości pastwiska. Niedobór biotyny powoduje uszkodzenia skóry, przerzedzenie włosia i sierści, suchość i łuszczenie się skóry, oraz pękanie i suchość rogu kopytowego. Ponadto z niedoborem biotyny wiążą się takie deformacje, jak płaskie kopyta oraz kładące się kąty wsporowe.
Badania wykazały, że suplementacja biotyną w dawce 15-20 mg dziennie przyspiesza przyrost kopyt i poprawia jakość rogu, co jest szczególnie wyraźne u koni o płaskich, wrażliwych podeszwach i słabych, kruszących się ścianach kopyt.
Składniki mineralne
Zdrowie kopyt bezpośrednio wynika ze zdrowia organizmu konia, więc niedobory mineralne wpływające negatywnie na cały organizm będą miały podobny negatywny wpływ na jakość kopyt. Liczne składniki mineralne i ich wzajemne oddziaływania odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu kopyt.
Miedź to ważny czynnik dla wzrostu kopyt, ponieważ jest nieodzowna do aktywacji enzymów tworzących strukturę rogu kopytowego. Wapń jest kluczowy dla spoistości tkanek i uważa się, że również bierze udział w tworzeniu rogu.
Zdrowe tkanki kopyta zawierają dużą ilość cynku, pierwiastka kluczowego dla wielu przemian komórkowych, w tym dla produkcji rogu. Niedobór cynku może być przyczyną zbyt wolnego przyrostu kopyt, cienkich ścian, słabego połączenia puszki z kością kopytową i kruchości rogu. Cynk pomaga ograniczać występowanie ropni oraz innych schorzeń kopyt.
Nadmiar selenu w diecie może ograniczać produkcję rogu kopytowego, więc kopyta u konia z nadmiarem selenu będą znacznie gorszej jakości.
Energia
Pierwszym i najważniejszym krokiem na drodze do zdrowych i prawidłowo działających kopyt jest zapewnienie koniowi odpowiedniej dawki energii. Koń, który otrzymuje w paszy zbyt mało energii koniecznej do podtrzymania funkcji życiowych, będzie wykorzystywał energię z białka pobranego z diety lub z własnych tkanek, co może doprowadzić do wtórnego niedoboru białka lub aminokwasów.
Białko
Białko stanowi aż 93% suchej masy ściany rogowej kopyta. Jeśli w diecie konia jest go zbyt mało, żeby zaspokoić zapotrzebowanie, ucierpi na tym przyrost i jakość rogu. U koni otrzymujących zbyt mało białka przyrost rogu jest powolny, a róg słaby, kruchy i podatny na pęknięcia. Młode konie w okresie wzrostu i rozwoju oraz klacze w późnej ciąży i karmiące mają bardzo wysokie zapotrzebowanie na białko i energię.
Główną substancją budującą róg kopytowy jest nierozpuszczalne białko ‒ keratyna, która jak każde białko jest zbudowana z łańcuchów aminokwasowych. Najważniejsze dla zdrowia kopyt aminokwasy to cysteina i metionina, więc odpowiednia dawka tych aminokwasów również wzmocni róg kopyta i przyspieszy tempo przyrostu puszki.
Metionina wzmacnia też połączenie listewkowe kopyta, więc ma ogromne znaczenie przy zapobieganiu i leczeniu ochwatu. Preparat Derbymed Keraderm dostarcza potrzebną dawkę tego aminokwasu.
Tłuszcze
Kwasy tłuszczowe chronią puszkę kopytową przed szkodliwym działaniem wilgoci, ale nie wpływają na jakość nowego rogu ściany kopyta. Zabezpieczają też róg przed wysychaniem, jak i przed nasiąkaniem wilgocią z zewnątrz.
Trawa stanowi bogate źródło niezbędnych kwasów tłuszczowych, dlatego konie jedzące wyłącznie siano będą wymagały dodatku oleju lnianego zawierającego kwasy tłuszczowe w identycznych proporcjach jak trawa.
Suplementacja
Jeśli podejrzewamy, że przyczyna problemów kopytowych jest związana z żywieniem, powinniśmy skontaktować się z doradcą żywieniowym, który kompleksowo oceni dietę danego konia i wykona analizę paszy objętościowej. Jednak należy pamiętać, że suplementacja mineralna to sprawa kruchej równowagi, a nadmierna podaż pewnych pierwiastków może być równie szkodliwa jak ich niedobór.
Higiena kopyt
Poza odpowiednim żywieniem należy zwrócić szczególną uwagę na higienę kopyt. Koń może otrzymywać najwyższej jakości pasze, ale bez czystej i suchej ściółki oraz regularnych wizyt podkuwacza stan kopyt szybko ulegnie pogorszeniu. Niezależnie od tego, czy nasz wierzchowiec pracuje bez podków czy jest podkuwany, kopyta należy czyścić codziennie, usuwając z nich brud, ściółkę, kamienie lub inne obce przedmioty. Codzienne czyszczenie kopyt pozwoli nam również szybko zauważyć początki potencjalnych problemów i odpowiednio im zaradzić.
Preparaty pielęgnacyjne do kopyt włączone do codziennej rutynowej pielęgnacji kopyt mogą przynieść koniowi wiele korzyści. Utrzymują prawidłowe nawilżenie koronki, w której zachodzi proces produkcji rogu ściennego, dzięki czemu puszka kopytowa jest elastyczna i dobrze amortyzuje wstrząsy. Dzięki regularnemu stosowaniu uzyskujemy szybki przyrost, elastyczność i wytrzymałość rogu, a przy tym pielęgnujemy i wzmacniamy całą puszkę kopytową, podeszwę, strzałkę i piętki.
https://foranequine.com/expert-advice/promoting-healthy-hoof-growth/