Suplementy mineralno-witaminowe są powszechnie stosowane w żywieniu koni.
W jakim celu stosujemy “witaminy dla koni”?
Dodatkowa dawka witamin i minerałów może przydać się w wielu sytuacjach, zwłaszcza zwierzętom gorzej trawiącym pasze.
Kiedy takie suplementy mogą być potrzebne:
1. Rekonwalescencja po długotrwałej chorobie lub zabiegu chirurgicznym
Konie w okresie rekonwalescencji mają bardzo wysokie wymagania żywieniowe, ponieważ walka z infekcjami i naprawa uszkodzeń zużywa sporo składników odżywczych. Dodatkowym utrudnieniem może być osłabienie apetytu, a niekiedy nawet całkowita odmowa jedzenia. Suplementacja zapewnia takim koniom im odpowiednią ilość składników pokarmowych koniecznych do powrotu do zdrowia i prawidłowej kondycji.
2. Konie starsze
Skuteczność trawienia paszy maleje w miarę starzenia się zwierzęcia, a to oznacza, że jego organizm nie otrzymuje odpowiedniej ilości składników odżywczych. Koń starszy zwykle pracuje znacznie mniej intensywnie niż zwierzę młode, ale pomimo tego jego wymagania żywieniowe mogą być nawet większe niż zwykle. Dodatek witamin i minerałów stanowi właściwą odpowiedź na potrzeby dietetyczne koni starszych.
3. Konie na diecie ubogiej w składniki pokarmowe
Jakość diety dla konia bezpośrednio zależy od ilości zawartych w niej składników odżywczych. Pasze słabej jakości są tańsze, ponieważ nie zawierają dodatkowych minerałów ani witamin, a żywione nimi konie mają się niezbyt dobrze, gdyż brak im wystarczającej ilości składników pokarmowych.
4. Konie żywione ziarnem zbóż
Tradycyjna, oparta na zbożach dieta dla koni zawiera stosunkowo niewiele witamin i mikroelementów, co może stanowić problem w przypadku koni sportowych o bardzo wysokich wymaganiach pokarmowych. Suplementy mineralno-witaminowe uzupełniają dietę opartą na owsie o niezbędne składniki pokarmowe i mineralne.
5. Konie młode w okresie wzrostu
Szybko rosnące młode konie mają najwyższe zapotrzebowanie na witaminy i minerały spośród wszystkich grup wiekowych, a suplementacja pozwala spełnić ich potrzeby żywieniowe i zagwarantować, że ich wzrost i rozwój nie ulegnie zaburzeniu.
Czym są witaminy i jak działają?
Witaminy to cząsteczki związków organicznych, w niewielkich ilościach wykorzystywane przez organizm do podtrzymywania procesów życiowych. Organizm jest w stanie samodzielnie wytworzyć niektóre z nich, jednak ta ilość może być zbyt mała w stosunku do potrzeb konia. Witaminy dzielą się na dwie kategorie – rozpuszczalne w wodzie oraz rozpuszczalne w tłuszczach. Do witamin rozpuszczalnych w wodzie zaliczamy witaminy z grupy B oraz witaminę C, natomiast witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to A, D, E i K. Zazwyczaj organizm ma bardzo ograniczoną możliwość gromadzenia witamin rozpuszczalnych w wodzie.
Witaminy to dość niestabilne związki organiczne, które w mieszaninach z czasem tracą swoje właściwości.
Oto niektóre z witamin dla koni zazwyczaj wchodzących w skład suplementów dla koni:
Witamina A
Pełni ona wiele ważnych funkcji, odpowiada głównie za stan skóry i prawidłowe widzenie. Jest gromadzona w wątrobie.
Witaminy z grupy B
Określenie “witaminy z grupy B” odnosi się do grupy witamin, z których każda oznaczona jest własnym numerem i nazwą, na przykład B1 (tiamina), B2 (ryboflawina), B7 (biotyna). Każda z nich pełni specyficzne funkcje, jednak wszystkie w ten czy inny sposób biorą udział w procesach uwalniania energii z węglowodanów i tłuszczy, metabolizmu tłuszczy oraz syntezy białek.
Biotyna
Witamina z grupy B, szczególnie ważna dla prawidłowego stanu sierści i kopyt.
Witamina C
Wspiera odporność organizmu, szczególnie w zakresie prawidłowego funkcjonowania układu oddechowego, a także wraz z witaminą E wymiata wolne rodniki tlenowe. U koni witamina E jest syntetyzowana w wątrobie.
Witamina D
Niezbędna w procesach wchłaniania wapnia z jelit, szczególnie istotna dla młodych, rosnących koni oraz klaczy hodowlanych. Pewne ilości tej witaminy są wytwarzane w komórkach skóry pod wpływem światła słonecznego.
Witamina E
Jeden z najczęściej występujących naturalnych antyoksydantów. Wymiata i dezaktywuje szkodliwe wolne rodniki tlenowe, chroniąc w ten sposób komórki ciała przed uszkodzeniami.
Witamina K
Kluczowa dla procesów krzepnięcia krwi, może być przechowywana w wątrobie.
Czym są pierwiastki śladowe (mikroelementy) i jak działają?
Pierwiastki śladowe to substancje nieorganiczne, które w niewielkich ilościach biorą udział
w kluczowych funkcjach życiowych organizmu. Dieta musi bezwzględnie dostarczać odpowiedniej ilości tych pierwiastków, ponieważ żaden organizm nie jest w stanie ich samodzielnie wytwarzać. Związki nieorganiczne są na ogół słabo wchłaniane w jelitach, można jednak zwiększyć stopień absorpcji, łącząc jony pierwiastków śladowych z cząsteczkami białek, które są znacznie lepiej wchłaniane.
Organizm posiada pewną zdolność magazynowania pierwiastków śladowych.
Oto niektóre z pierwiastków śladowych najczęściej spotykanych w suplementach dla koni:
Miedź
Odpowiada za pigmentację skóry, bierze udział w podziałach tkankowych, syntezie czerwonych ciałek krwi oraz w procesach wzrostu kości.
Żelazo
Kluczowy element w syntezie hemoglobiny – cząsteczki odpowiedzialnej za transport tlenu.
Selen
Bierze udział w mechanizmach obrony przed działaniem wolnych rodników, chroni komórki przed uszkodzeniami.
Jod
Pierwiastek kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Hormony tarczycowe regulują metabolizm energii. Jod jest również minerałem kluczowym dla płodności.
Kobalt
Organizm potrzebuje niewielkiej ilości kobaltu do syntezy witaminy B12 (kobalaminy). Kobalt wykorzystywany jest też w wewnątrzkomórkowych procesach uwalniania energii z węglowodanów.
Mangan
Niezbędny w procesach metabolizmu cukrów i tłuszczy, odgrywa pewną rolę w budowie chrząstki stawowej.
Cynk
Istotny czynnik w wielu reakcjach enzymatycznych, szczególnie istotny dla zdrowia skóry oraz gojenia ran.
Jaki suplement dla koni będzie najlepszy?
Wybierając suplement mineralno-witaminowy należy porównać dostępne produkty pod kątem różnorodności składu i poziomu zawartych w nich minerałów i witamin.
Jeśli celem suplementacji jest zwiększenie ogólnej ilości witamin i minerałów w diecie, należy wybrać preparat zawierający szerokie spektrum składników.
Z kolei przy określonych problemach lepszy będzie preparat o przewadze konkretnych witamin i minerałów.
Jak podawać suplementy dla koni?
Należy bezwzględnie trzymać się wskazówek producenta, zalecanych dawek oraz terminów przydatności do skarmiania. Podawanie suplementów przeznaczonych dla innych gatunków zwierząt w najlepszym razie jest stratą pieniędzy, a w najgorszym może być niebezpieczne dla zdrowia i życia konia.
Zdolność do wchłaniania określonych minerałów, na przykład żelaza, jest ograniczona, a organizm sam pozbywa się niepotrzebnego nadmiaru.
Z kolei inne mikroelementy, jak na przykład jod, są absorbowane w nieograniczonych ilościach, jednak w zbyt dużych dawkach mogą być toksyczne dla konia. Witaminy w gotowych mieszankach z czasem zaczynają ulegać rozkładowi, więc po upływie daty ważności ich zawartość może się obniżyć.
Suplementy multiwitaminowe i mineralne warto stosować u koni o zwiększonym zapotrzebowaniu na określone składniki odżywcze lub tych, które potrzebują bardziej odżywczej diety. Stanowią one łatwy w podawaniu i bardzo skutecznie działający dodatek do paszy.
Przykładowe suplementy
Konie w okresie rekonwalescencji:
Konie starsze:
Konie na diecie ubogiej w składniki pokarmowe lub żywione wyłącznie ziarnem zbóż:
Konie młode:
https://foranequine.com/expert-advice/multivitamin-and-mineral-supplements-for-horses/
